Gde je bila Mačova
U avgustovskom broju Revije „Kolubara” preštampali ste članak iz „Politike” dipl. inž. Vitomira Mitrovića u kojem iznosi svoju pretpostavku o lokaciji grada Mačova, po kome je i dobila naziv nekadašnja Mačvanska banovina. Kako sam se i sam bavio ovim problemom, u svom rukopisu „Debračka okolina” napisao sam, posle istorijata nastanka Mačvanske banovine, i ovo:
„Mačvanska banovina se prostirala od Save na severu do Jadra na jugu, a od Beograda na istoku do Drine na zapadu. Ime je dobila po gradu Machonj (čitaj: Mačô) čija lokacija nije utvrđena, jer su ga svi tražili pored Save, u današnjoj Mačvi ili u samom Šapcu, prenebegavajući činjenicu da se župa Mačva i u drugoj polovini četrnaestog veka prostirala od Beljina do Drenovca i na jugozapad od reke Save, kao i to da se teritorija današnje Mačve zvala - Bitva. Zašto centar Mačvanske banovine, grad Mačou, nije mogao biti u unutrašnjosti ove oblasti i tek nešto severnije od linije Koceljeva - Donje Crniljevo - Tekeriš. To je dosta logičnije, jer je Mačvanska banovina i formirana kao vojna krajina prema srpskim oblastima. Niko nije poklonio pažnju pričama da je u Kaonskom polju postojao nekakav grad, Stari Šabac, kako ga meštani nazivaju. Možda bi iskopavanja u blizini kaonskog manastira dala odgovor na ovo pitanje i opovrgla mišljenje da je grad bio u potesu Kuline u Salašu Noćajskom ili u Šapcu. Banovina je bila izdeljena na više župa, ali su svakako najznačajnije: Bitva, Mačva, Beljin, Tamnava, Kolubara i druge. Kad se zna da joj je u više navrata pripadao Beograd, Jadar, Rađevina, severoistočna Bosna i neki delovi Slavonije, izlazi da to nije bila tako mala teritorija. Njom su, posle Beline pogibije (sina prvog bana Rostislava), po kraće vreme upravljali banovi Roland, Egidije i Ugrin, a jedno vreme i kraljica Jelisaveta, udovica ugarskog kralja Stefana V, koja je 1284. godine ‘predala’ Mačvansku banovinu svome zetu kralju Dragutinu.”
Po smrti kralja Dragutina u Debrcu, marta 1316, Milutin nije nameravao da vladavinu ovim oblastima prepusti Vladislavu, već je upao u Mačvansku banovinu 1318. godine, pobedio sinovca i, verovatno, tada razorio gra Machonj (Mačô), čija mu je posada pružila očajnički otpor. Svi su izgledi da je Mačô potpuno razoren tek naredne godine od strane ugarskog kralja Karla Roberta, koji „osvoji sve gradove u Mačvi, te udari tabor (u septembru 1319) na reci Kolubari između Beograda i Šapca, dok je njegov vojskovođa Stefan Lackfi uzeo Beograd na juriš i spalio ga.” Zapisao je ovo K. Jireček u „Istoriji Srba” na osnovu kraljeve povelje od 16. septembra iste godine.
